ग्रामीण प्रतिभेच्या सत्कारापेक्षा संधींचा अभाव ही खरी बातमी आहे!
Rural IIT Success | राजुरा/विरुर स्टेशन | देशभरात ‘ग्रामीण भागातील विद्यार्थी आयआयटीत पोहोचला’ अशा बातम्या कौतुकाने छापून येतात. पण त्या प्रत्येक यशोगाथेमागे अनेक अपयशांची, दुर्लक्षित प्रतिभेची आणि संधींपासून वंचित राहिलेल्या मुलांची एक वेदनादायी माळ दडलेली असते. राजुरा तालुक्यातील विरुर स्टेशन येथील अंतरिक्ष रामटेके याने आयआयटी प्रवेशाच्या अटीतटीच्या शर्यतीत बाजी मारत गावाचे नाव उज्ज्वल केले आहे. पण या एका यशामागे शेकडो ‘अंतरिक्ष’ संधींपासून वंचित राहिले, याचे दुःख विसरता कामा नये.
इंदिरा गांधी कला व विज्ञान कनिष्ठ महाविद्यालय, विरुर स्टेशन येथून विज्ञान शाखेतून ७८.८३% गुण मिळवून अंतरिक्ष रामटेके याने IIT JEE Mains आणि Advanced या दोन्ही परीक्षा उत्तीर्ण केल्या. इतकेच नव्हे तर सीईटीमध्ये ९८.३० टक्के गुण मिळवून राज्यात आपली स्वतंत्र ओळख निर्माण केली.
कमी संसाधने, आर्थिक अडचणी आणि ग्रामीण भागातील अपूर्ण शैक्षणिक सुविधा अशा प्रतिकूलतेतून त्याने आपली वाट शोधली, हे नक्कीच कौतुकास्पद आहे.
सत्कार सोहळा, पण खरे प्रश्न अनुत्तरित
३० जून रोजी नवजीवन शिक्षण प्रसारक मंडळाच्या वतीने अंतरिक्ष रामटेके याचा शाल, श्रीफळ आणि सन्मानचिन्ह देऊन गौरव करण्यात आला. अध्यक्ष प्रभाकरराव ढवस, सचिव रमेश पायपरे, प्राचार्य राजू साखरकर आदी मान्यवरांच्या उपस्थितीत विद्यार्थ्यांना उद्देशून मार्गदर्शनही झाले.
परंतु, या सत्कारापेक्षा महत्त्वाचा मुद्दा असा आहे की अंतरिक्ष यशस्वी झाला याचा आनंद जितका आहे, तितकाच खंत त्या असंख्य विद्यार्थ्यांची आहे जे संधीअभावी हरवले.
किती अंतरिक्ष गमावले गेले?
राजुरा तालुक्यातुन दरवर्षी हजारो विद्यार्थी विज्ञान शाखेत प्रवेश घेतात. परंतु योग्य मार्गदर्शन, IIT/NEET कोचिंग, इंटरनेट सुविधा, संगणक प्रयोगशाळा, आणि इंग्रजी साक्षरतेचा अभावामुळे ९०% विद्यार्थ्यांचे स्वप्न अपूर्णच राहते. अंतरिक्ष रामटेके यासारखे अपवाद असतात. अपवादाने व्यवस्था बदलत नाही. त्या एकाकी यशामागे व्यवस्थेचे मोठे अपयश लपलेले असते.
प्रश्न उभे राहतात… पण उत्तर कोण देणार?
➠ गावागावात IIT, NEET ची तयारी करण्यासाठी योग्य कोचिंग केंद्रे का नाहीत?➠ ग्रामीण विद्यालयांमध्ये अद्ययावत प्रयोगशाळा आणि संगणकीय शिक्षणाचे काय?
➠ महाविद्यालयीन स्तरावरून मार्गदर्शनासाठी नियोजनबद्ध उपक्रम का नाहीत?
➠ जिल्हा परिषद आणि शिक्षण विभाग ‘एकही विद्यार्थी स्पर्धा परीक्षेपासून वंचित राहू नये’ यासाठी कोणते ठोस पाऊल उचलत आहेत?
कौतुकापेक्षा धोरणांची गरज
सत्कारांचे फलक लावून, दोन फोटोंमध्ये सेल्फी घेऊन, टाळ्या वाजवून प्रशासन आणि संस्था मोकळ्या होतात. पण या टाळ्यांच्या गजरामागे जेव्हा कुणी गरीब शेतमजुराचा मुलगा म्हणतो की “मी YouTube वरूनच शिकत होतो”, तेव्हा यंत्रणेला धक्काच बसला पाहिजे. अंतरिक्ष यशस्वी झाला, पण तो अपवाद ठरू नये. त्याचे यश आता धोरणात्मक संधींच्या उभारणीसाठी बेंचमार्क ठरले पाहिजे.
शाळा महाविद्यालयांना उद्देशून कडक प्रश्न:
मुद्दा | वास्तव | प्रशासनाची भूमिका |
---|---|---|
कोचिंग सुविधा | नाहीत | खाजगी संस्थांवर अवलंबून |
मार्गदर्शन शिबिरे | अपुरी गती | नियोजन नाही |
शिष्यवृत्ती माहिती | अर्धवट माहिती | प्रभावी प्रचार नाही |
ऑनलाईन अभ्यास साधने | कमी मोबाईल/डेटा | डिजिटल वंचितता |
रमेश पायपरे यांचे वक्तव्य वाजले, पण…
नवजीवन शिक्षण प्रसारक मंडळाचे सचिव रमेश पायपरे यांनी विद्यार्थ्यांना मार्गदर्शन करताना, “अपयश ही यशाची पहिली पायरी आहे” असे म्हटले. मात्र या विधानामध्ये एक गृहितक आहे — अपयश आल्यानंतर दुसरी संधी मिळतेच असे नाही! ग्रामीण भागातील मुलांना बहुतेकवेळा संधीच मिळत नाही म्हणून संधीचे सोने करणे हि सध्याची गरज झाली आहे.
अंतरिक्षचा आदर्श – पण त्याहून महत्त्वाचा मुद्दा
अंतरिक्ष रामटेकेचे यश इतरांसाठी प्रेरणा आहेच, पण समाजाला आणि प्रशासनाला एक कटू प्रश्न विचारतो — तुम्ही किती ‘अंतरिक्ष’ सारख्यांच्या संधींची हत्या केली आहे?
एक यश, अनेक प्रश्न
अंतरिक्ष याचा सत्कार झाला, आणि त्याला त्याच्या कष्टाचे फळही मिळाले. पण ही कहाणी येथेच थांबत नाही. ही कहाणी खऱ्या अर्थाने तेव्हाच पूर्ण होईल जेव्हा प्रत्येक अंतरिक्षसाठी गावातच प्रशिक्षण, मार्गदर्शन, अभ्यास साहित्य, डिजिटल सुविधा, आणि प्रोत्साहन उपलब्ध असेल. नाहीतर हे सत्कार देखील एक भ्रामक झगमगाट ठरेल, आणि खरे अंतरिक्ष – त्यांची स्वप्ने, त्यांची जिद्द आणि त्यांची संधी – ही शून्यात हरवून जाईल.
Who is Antariksh Ramteke and what is his achievement?
Why is his success significant for rural students?
What was the occasion of his felicitation?
What broader issue does this story highlight?
#RuralIITSuccess #IITSuccess #RuralIndia #AntarikshRamteke #EducationalInjustice #TalentInVillages #IITJEEResults #VirurPride #UnsungHeroes #GovtNegligence #RuralEducation #IITAspirant #SuccessAgainstOdds #StudentInspiration #IITJourney #CETTopper #EducationReform #DigitalDivide #EqualOpportunity #HiddenGenius #MotivationalStory #ScholarshipNeed #CoachingAccess #YouthInScience #IITAdmission #RuralChallenges #SupportEducation #SystemFailure #VillageBoyIIT #TopperStory #MeritIgnored #EducationCrisis #IITAdvanced #MainsQualified #RoleModel #IITFromVillage #InspireYouth #AcademicStruggle #TalentWasted #EducationalNeglect #EducationMatters #GovtAccountability #StudentVoices #RealIndia #DistrictNeglect #UnheardSuccess #OpportunityGap #EqualEducation #Inspiration #FutureScientist #MahavaniNews #MarathiNews #Batmi #RajuraNews #Wirur