Rajura Waste Crisis : राजुरा-गडचांदूर मार्गावर घनकचऱ्याचा डोंगर

दुर्गंधीने नागरिक त्रस्त, प्रशासनाची कुंभकर्णी झोप; वनरक्षक पुढे सरसावतो, पण ग्रामपंचायत आणि नगरपरिषद कुठे?

राजुरा : गडचांदूर मुख्य मार्गालगतच्या रामपूर-कापनगाव रेल्वे पूल परिसरात काल दुपारी उघड्यावर साचलेल्या कारचऱ्याचा असह्य दुर्गंधीचा कहर झाला. मेलेली जनावरे, बकऱ्यांचे उघडे टाकलेले चमडे, कुजलेल्या कोंबड्या, कटर्समधून फेकलेले मांसाचे तुकडे आणि सांडपाण्याच्या विखुरलेल्या ओहोळांमुळे या ठिकाणी अक्षरशः घाण आणि रोगप्रसाराचा स्फोट झालेला होता. Rajura Waste Crisis या सर्व दुर्गंधीच्या विळख्यातून प्रवासी, स्थानिक ग्रामस्थ, विद्यार्थी आणि दुकानदार त्रस्त झाले असून त्यांना घाण आणि दुर्गंधीतून श्वास घेणेही कठीण झाले आहे.

हा प्रकार एखाद्या छोट्या गावात घडलेला नसून, राजुरा सारख्या महत्त्वाच्या तालुक्याच्या मुख्य मार्गालगत असा भीषण कचरा साचतो म्हणजेच प्रशासनाचा पूर्ण अपयश स्पष्टपणे समोर येतो.

राजुरा नगरपरिषद, रामपूर ग्रामपंचायत आणि परिसरातील मासे-मटण विक्रेत्यांना वारंवार सूचना देऊनही अशा प्रकारे सार्वजनिक ठिकाणी कचरा फेकणे सुरूच आहे. Rajura Waste Crisis ही केवळ बेजबाबदारपणाची हद्द नसून, कायद्याची थट्टा आहे. अशा प्रकारच्या प्रकारांना नियंत्रित करण्यासाठी पर्यावरण संरक्षण कायदा आणि सार्वजनिक स्वच्छता नियम लागू असतानाही, त्यांची अंमलबजावणी होत नाही, ही बाब अत्यंत गंभीर आहे.

वनविभागाचा हस्तक्षेप—एक सकारात्मक अपवाद

सुदैवाने, परिसरातील सामाजिक कार्यकर्ते दिलीप रा. गिरसावळे यांनी तात्काळ वनरक्षक सुनील गज्जलवार यांच्याशी संपर्क साधून संपूर्ण घनकचरा हटवण्यासाठी विनंती केली. वनरक्षक गज्जलवार यांनी या विनंतीला मान देत त्वरित जेसीबीच्या सहाय्याने संपूर्ण परिसराची सफाई केली. Rajura Waste Crisis ही बाब नक्कीच कौतुकास्पद आहे. परंतु इथे प्रश्न असा आहे की वनविभागाचा कामकाज क्षेत्र हे जंगल, वन्यप्राणी आणि जंगलमार्गांची निगा राखणे हे असताना, नगरपरिषद आणि ग्रामपंचायतींनी आपले कर्तव्य सोडून का दिले?

कचऱ्याच्या कुंपणात गढूळ होत चाललेली आरोग्य व्यवस्था

सदर ठिकाणी पडलेल्या मृत जनावरांचे कुजणारे अवशेष, बिनधास्त टाकले जाणारे अन्न व मासे-मटणाचे उरलेले तुकडे यामुळे परिसरात माशा, डास आणि रोगप्रसारक कीटकांची उत्पत्ती झपाट्याने होत आहे. डेंग्यू, चिकनगुनिया, गॅस्ट्रो, हिवताप यासारख्या आजारांचे संकट जणू हाकेच्या अंतरावर उभे आहे. Rajura Waste Crisis या पार्श्वभूमीवर आरोग्य विभाग, ग्रामपंचायत व नगरपरिषदेने कुठलाही तत्पर उपाययोजना का केली नाही? ही निष्काळजीपणाची आणि अपराधासारखी बाब आहे.

ग्रामपंचायत व नगरपरिषद काय करत आहेत?

राजुरा नगरपरिषद, रामपूर ग्रामपंचायत आणि संबंधित आरोग्य विभागाकडे एकच प्रश्न विचारावा लागेल—तुम्ही नक्की झोपलेले आहात की नागरिकांच्या आरोग्याचा तुमच्यासाठी काही मोलच उरलेलं नाही?

एका वनरक्षकाने दाखवलेली तत्परता पाहता, प्रशासनातील स्थानिक यंत्रणा केवळ निधीची वाट पाहत आहेत की जबाबदारी झटकण्याच्या खेळात अडकल्या आहेत?

या ठिकाणी स्पष्ट आराखड्याअभावी व नियमित कचरा व्यवस्थापन न झाल्याने, ही वेळोवेळी पसरत जाणारी आरोग्य आपत्ती ठरणार आहे.

सामाजिक जबाबदारीचे अपयश: नागरिकही तितकेच दोषी

या प्रकाराला केवळ प्रशासन जबाबदार नाही. स्थानिक व्यापारी, विशेषतः मटण, चिकन विक्रेते व कॅटर्स व्यवसाय करणाऱ्यांचे देखील प्रचंड मोठे दुर्लक्ष आहे. Rajura Waste Crisis सार्वजनिक ठिकाणी कचरा टाकणे हा कायद्यानुसार गुन्हा असूनही, कोणतीही भीती न बाळगता हे व्यवसायिक व नागरिक बेधडकपणे घाण साचवतात. ग्रामपंचायतीकडून जनजागृती अभियान, दंडात्मक कारवाई किंवा सीसीटीव्ही यंत्रणा बसवून कारवाई का केली जात नाही? हे प्रश्न प्रशासनालाच नव्हे तर समाजालाही विचारायला हवेत.

यापुढे काय? एक ठोस उपाययोजना हवी.

1. स्थायी कचरा व्यवस्थापन यंत्रणा तयार करणे:
   या ठिकाणी नियमितपणे सफाई करणारी विशेष यंत्रणा, कंटेनर, कचरा संकलन केंद्र स्थापन करणे अत्यावश्यक आहे.
2. कायदेशीर कारवाई:
   सार्वजनिक ठिकाणी कचरा फेकणाऱ्यांवर तत्काळ दंडात्मक कारवाई करणे आवश्यक आहे. संबंधित विभागांनी कॅमेऱ्यांच्या साहाय्याने पुरावे गोळा करून गुन्हे नोंदवावेत.
3. जनजागृती मोहिम:
   स्थानिक ग्रामपंचायत, NGO व प्रशासन यांनी मिळून स्वच्छतेसंदर्भात जनजागृती मोहीम राबवणे गरजेचे आहे.
4. स्थानिक स्वराज्य संस्थांना उत्तरदायी ठरवणे:
   अशा प्रकरणांमध्ये ग्रामसेवक, सरपंच व नगरपरिषद अधिकारी यांना स्पष्ट जबाबदारीने विचारणा करणे आणि अपयश सिद्ध झाल्यास त्यांच्यावर प्रशासकीय कारवाई करणे अत्यावश्यक आहे.

कधी होणार कारवाई?

या प्रकाराच्या पार्श्वभूमीवर प्रशासनाला स्पष्ट संदेश द्यायला हवा की, “प्रत्येक अपयशावर झाक पडून चालणार नाही.”

जर एक वनरक्षक परिस्थिती हाताळू शकतो, तर ग्रामपंचायत, नगरपरिषद आणि आरोग्य विभाग हे केवळ निष्क्रिय प्रेक्षक का बनले आहेत?

राजुरा परिसरातील नागरिकांना आता एकत्र येऊन या प्रश्नावर संघर्षाची भूमिका घ्यावी लागेल. कारण हा प्रश्न केवळ घाण व दुर्गंधीचा नसून, स्वतःच्या आरोग्य, जगण्याच्या आणि सन्मानाच्या हक्काचा आहे.

What caused the stench near the Rajura-Rampur railway bridge?

The foul smell was caused by a large accumulation of animal waste—dead goats, chicken remains, leftover meat, and sewage dumped openly near the bridge.

Who took action to clean the waste from the site?

Forest Guard Sunil Gajjalwar responded to a citizen request and arranged for the waste to be removed using a JCB machine.

What is the role of the Rajura Municipal Council and Rampur Gram Panchayat in this issue?

These local bodies are primarily responsible for waste management but failed to prevent or respond to the crisis, showing severe administrative negligence.

What steps are being urged to prevent future dumping?

Citizens are appealing to local vendors and authorities to stop illegal dumping and demand strict enforcement of sanitation rules and penalties for violators.

#Rajura #WasteCrisis #PublicHealth #GarbageDisaster #Rampur #SwachhBharat #CivicNegligence #EnvironmentalHazard #UrbanFilth #MaharashtraNews #SanitationCrisis #RajuraUpdates #GarbageAlert #RuralNeglect #HealthEmergency #CleanIndia #AnimalWaste #CivicShame #RajuraPollution #RailwayBridgeCrisis #SolidWaste #LocalNews #Gadchandur #RajuraNews #MunicipalFailure #DeadAnimals #VillageCrisis #RajuraSmell #SanitationFailure #PublicHazard #GovernmentNeglect #RuralSanitation #RajuraCleanUp #EnvironmentalNeglect #StenchAlert #WasteProblem #GarbageIssues #CivicIssues #PublicNuisance #MuttonMarketWaste #VillageWasteCrisis #LocalGovernanceFailure #RuralWasteCrisis #DeadlyStench #CleanlinessDrive #JCBCleanup #CitizenAction #WasteRemoval #OneForestOfficer #RajuraShame